گرجستان کشوریست که بین اروپا و آسیا واقع شده و بسیاری از مسافران تور گرجستان؛ مانند تور تفلیس یا تور باتومی از غذاهای گرجستان بعنوان هدیهای از طرف خداوند یاد میکنند. غذاهای سنتی تفلیس و باتومی گرجستان در ضیافتهای این کشور که به Supra (سفره) معروفند، در وعدههای بسیار بزرگ سرو شده و طعم آن تا روزها در خاطرتان خواهد ماند. حتی ممکن است هنگام خوردن غذاهای گرجستانی، گذشت زمان را فراموش کنید.
یکی از دلایلی که بسیاری از غذادوستان، از غذاهای گرجستان بعنوان یکی از بهترین غذاهایی یاد میکنند که در طول سفرهایشان خوردهاند، بخاطر تلفیق تکنیک آشپزی شرقی و غربی در پخت غذاهای گرجستانی است. سوپهای گرجستانی بنام سوپ خینکالی (khinkali) خود بعنوان یکی از جاذبههای گردشکری گرجستان در تور تفلیس و باتومی به شمار میرود. همچنین نانهای خمیری و پفکرده تفلیس، بسیار معروفاند که در تنورهای گلی پخته میشوند.
شباهت غذاهای گرجستان به غذاهای آسیایی و اروپایی بیدلیل نیست. بخاطر نزدیکی گرجستان به جاده ابریشم، ساکنان این کشور در گذشته توانستهاند بهترین غذاهای یونانی، مغولی، ترکی و عربی را دستچین کنند. یکی از شعرای معروف روسی بنام الکساندر پوشکین، هر وعده غذای گرجستان را یک قطعه شعر معرفی میکند. بهترین وعدههای غذایی گرجستان که در تور تفلیس و تور باتومی می توانید بچشید را برایتان معرفی کرده ایم:
1. خاچاپوری آجارولی Khachapuri Adjaruli
خاچاپوری پرطرفدارترین غذا و میان وعده معروف گرجی است. رواج آن در حدی است که محال است شخصی با تور گرجستان یا تور تفلیس از این کشور بازدید نماید و خاچاپوری را نبیند یا چیزی درمورد آن نشنود. خاچاپوری تنها یک غذا نیست، بلکه جزئی از فرهنگ گرجستان است. در سطح شهر تفلیس و باتومی و دیگر شهرهای گرجستان، مغازههای کوچک انواع خاچاپوری را عرضه میکنند و قیمت کمی دارد.
خاچاپوریها معمولاً با خمیر و درونمایه پنیری تهیه میشوند. میتوان گفت خاچاپوری آجارولی در واقع نوعی پیراشکی پنیر است که محتویات درونی آن مشخص است و با زرده تخم مرغ سرو می شود.
2. چورچخلا Churchkhela
چورچخلا نوعی شیرینی گرجی است که به شکل سوسیس و بوسیله فرو بردن مستمر یک رشته آجیل در تاتارا تهیه میشود. تاتارا یک مایع صمغ گونهایست که شامل آب میوه انگور، شکر و آرد میشود. بطور معمول گرجستانیها چورچخلا را در فصل پائیز که خشکبار و انگور تازه برداشت میشود، تهیه میکنند. جای هیچ شکی نمیماند که اگر مسافر تور تفلیس یا تور باتومی هستید حتما باید این غذا را امتحان کنید
همچنین میتوان چورخلا را از میوههای خشک مانند هلو، سیب، آلو و یا دانه کدو تهیه کرد. حتی داخل چورچخلا را میتوانید با آجیلهایی مانند گردو یا فندوق پر کنید.
3. خینکالی Khinkali
خینکالی یک نوع از غذاهای گرجستان است که بسیار پرطرفدار است و به نوعی غذای ملی گرجستان محسوب میشود. خینکالی درواقع یک بقچه خمیریست که به دور درونمایهای از گوشت و ادویه و سبزیجات پیچیده شده. خینکالی انواع مختلفی از جمله خینکالی گوشت، خینکالی سیبزمینی، خینکالی قارچ و انواع دیگری دارد. متداولترین و معروف ترین نوع آن، خینکالی گوشت است.
علاوه بر دستورغذای نسبتاً سخت این غذا، خوردن خینکالی نیز با آداب و شگرد خاصی همراه است. بعنوان مثال به هنگام خوردن خینکالی، با اولین گاز باید آب داخل خمیر را مکید و گرنه خینکالی وا میرود. اگر مسافر تورهای گرجستان از جمله تور باتومی و تور تفلیس هستید و علاقه دارید این غذای منحصر به فرد را امتحان کنید بخاطر داشته باشید که زمان زیادی برای پخت آن لازم است و باید مدت زمانی برای آماده شدن این غذا صبر نمایید.
4. آجاپصندلی Ajapsandali
آجاپصندلی یکی دیگر از غذاهای سنتی و پرطرفدار گرجستانی است که نوعی غذای سبزیجات محسوب میشود. این غذای گرجی با استفاده از بادمجان، فلفل؛ گوجهفرنگی، سیر، دلمه، گشنیز و ادویه طبخ میشود. البته برخیها علاوه بر سبزیجات ذکر شده، آجاپصندلی را با استفاده از فلفل قرمز و سیبزمینی میپزند. معمولاً تمام مواد اولیه آجاپصندلی از سبزیجات گرجستانی است و در تابستان براحتی در دسترس قرار میگیرند.
برای گردشگران و افرادی که با تور تفلیس و تور باتومی به این کشور سفر میکنند، حتی در بازارهای شلوغ و معابر پر رفت و آمد این شهر ها نیز دسترسی به آجاپصندلی وجود دارد چراکه غذایی سنتی و محبوب در گرجستان محسوب گردیده و طرفداران زیادی دارد.
5. متسوادی Mtsvadi
متسوادی یا همان شیشلیک (Shashlik ) سیخی از تکههای کبابی گوشت بره، گوساله یا خوک است و اغلب در جشنهای گرجستانی مورداستفاده قرار میگیرد. با اینکه روش کباب کردن در تمام شهرهای گرجستان مانند تفلیس یا باتومی تفاوتی ندارد، اما انتخاب نوع گوشت ممکن است با توجه به منطقه یا شهر مورد نظر، اختلاف داشته باشد. برخلاف نمونههای ترکی و ارمنی آن، گرجیها ترجیح میدهند بجای استفاده از چاشنیهای ترش مختلف به عنوان طعمدهنده، تنها از نمک استفاده کنند تا طعم طبیعت گوشت حفظ شود. متسوادی گزینهی بسیار مناسبی برای مسافران تور تفلیس گرجستان یا تور باتومی هنگام گردش در طبیعت است.
پس از آن که کباب ها آماده شدند، تکههای گوشت جدا شده، در ظرفی با ورقههای نازک پیاز و رب انار گذاشته شده و هم زده میشوند. گوشتهای داغ کبابی به آرامی پیاز را نرم و پخته میکنند، از طرف دیگر رب انار با آب گوشت مخلوط شده و ترکیب خوشمزه و بدیعی را پدید میآورد. متسوادی با تکمالی (tkemali) که آلوی ترش به همراه نمک و فلفل است، نیز سرو میشود. تکمالی یکی از معروفترین چاشنیهای گرجی است که در کنار غذاهای محلی مختلف از سیب زمینی گرفته تا نان و مرغ سرخ شده به سفره گرجستانی ها طعمی متفاوت میبخشد.
6. خارچو Kharcho
خارچو یکی از خوشطعمترین غذاهای محلی گرجستان است که طرفداران زیادی نیز میان گردشگرانی که از تور گرجستان استفاده نمودهاند، دارد. این غذای دلپذیر به اندازهای شهرت یافته که روسها نیز آن را به فهرست غذاهای زمستانی خود وارد کردهاند. خارچو از مواد غذایی همچون سیر خملی سونلی (که ترکیبی از پنج ادویه گرجستانی است)، گشنیز، گوشت مرغ یا گاو و چاشنیهای متنوع دیگری تهیه میشود.
در تهیه خارچو، در آغاز گوشت مزهدار شده، سپس در یک سس متشکل از گردو خوابانده میشود و سرانجام به همراه تکههایی از لواشک تکلاپی پخت میشود. پس از گذشت چند ساعت که خارچو در سس جا افتاد، به همراه نان مخصوصی به نام شُتی در کاسه سرو میشود.
7. لوبیو Lobio
چه کسی فکرش را میکرد خوراک لوبیا به این اندازه لذیذ باشد؟ پس از خوردن این غذای شگفتانگیز، به یکی از طرفداران پر و پا قرص این غذا تبدیل خواهید شد. این غذای ساده مشابه لوبیای اسپانیایی است که باید به آرامی پخته شود تا جا بیاید. نقطه قوت این غذا را در عطر و طعم استثنایی آن پیدا میکنید: ترکیب شگفتانگیز پیاز سرخ شده، گشنیز، سرکه، گل همیشه بهار خشک شده و فلفل تازه که قبل از سرو غذا، در ظرفی با یکدیگر مخلوط میشوند و عطر و طعم بینظیری پیشکش میکنند.
بیشتر اوقات لوبیو، همراه با نان ذرت گریل شده سرو میشود. این نان ترد که سپیدی و شیرین نبودنش یادآور نانهای ذرت جنوب ایالات متحده است یکی از معدود نانهای گرجی است که در تنور پخت نمیشود. طبخ این نان ساده است و هرکسی با یک ظرف مسی میتواند این نان خوشمزه را از آرد ذرت، نمک و آب و در زمانی حدود نیم ساعت بپزد. شما نیز میتوانید در تور تفلیس یا تور باتومی این خوراک لذیذ را امتحان نمائید.
8. لوبیانی Lobiani
در امتداد خیابانی که موزه تاریخ تفلیس در آن قرار گرفته، راه پلهای بینام وجود دارد که به زیرزمینی شلوغ و پرتردد منتهی میشود. اگر جمعیت را دنبال کنید به قدیمیترین نانوایی شهر میرسید، جایی که در آن لوبیانی تازه پخته و فروخته میشود.
لوبیانی از لایهای نسبتا نازک از خمیر تشکیل شده است که با لوبیا پر میشود و با آتش هیزمی به خوبی پخته میشود. طرفداران این نان متفاوت گرجی روز به روز بیشتر میشوند و این سؤال را در ذهن متبادر میسازند که راز موفقیت این نان لوبیایی و محبوبیت آن میان گردشگران تور گرجستان و تور تفلیس در چیست؟ نخستین دلیل این است که این نان خوشمزه و نسبتا کوچک براحتی در دست جای میگیرد و قیمتی کمتر از یک دلار دارد. اما ورای این مزیت، این نان کوچک آمیختهای بینظیر از طعمها و بافتهای مختلف است. این غذا همچون کروسانت پاریسی سطحی ترد و شکننده دارد، از طرفی دیگر مغز لوبیایی و نرم آن طعم و عطری کرهای و شور دارد.
9. چخخبیلی Chakhokhbili
چَخُخبیلی نوعی خورشت گرجی و یکی از غذاهای سنتی این کشور است که بسیار آسانتر از تلفظش طبخ میشود. این غذا در واقع ترکیب لذیذی از سوپ گوشت گاو، خورشت مرغ و سبزیجات تازه ای چون ترخون است.
نام خورشت چخخبیلی از کلمه «خوخوبی» گرجی گرفته شده که به معنای قرقاول می باشد، چرا که در دستور طبخ اصلی این غذا از گوشت قرقاول و گوشت گاو استفاده می شده. اگر مسافر گرجستان با تور تفلیس یا تور باتومی هستند، ممکن است شاهد استفاده از گوشت بوقلمون، اردک و یا مرغ به جای گوشت قرقاول باشید.. از آن جا که امروزه در گرجستان گوشت مرغ بیش از همه متداول است، اغلب آن را با مرغ می پزند. همچنین معمولا چخخبیلی را با نان سرو می کنند.
10. چاناخی Chanakhi
یک دیگر از غذاهای محبوب گردشگران تور گرجستان، چاناخی است که یکی از غذاهای سنتی و بسیار خوشمزه گرجی به شمار میرود. این غذای لذیذ که در گذشته در ظروف سفالی به نام چاناخی طبخ می شد و از همین رو این اسم بر روی غذا ماند.این غذا که کمی شبیه چاکاپولی هست با گوشت گوسفند طبخ میشود. این خورشت خوشمزه نوعی تاس کباب بره است که به همراه گوجه فرنگی، بادمجان، سیب زمینی، سبزیجات و سیر پخته می شود.
نوع دیگری از چاناخی وجود دارد که ابتدا بادمجان ها را برش داده و سپس با سبزیجات و تکه های گوشت درون آن را پر کرده، پس از آن بادمجان ها را به همراه کمی آب بر روی شعله ملایم گذاشته تا همراه هم بپزند.
سایر غذاهای گرجستان
غذاهایی که میتوانید در تورهای گرجستان میل کنید تنوع بسیار زیادی دارند و اینها تنها چند مورد از انواع غذاهای بالی محسوب می شود. از سایر غذاهای لذیذ گرجستان که در تور تفلیس و باتومی باید آنها را امتحان نمائید، میتوان به پخالی (Pkhali)، چاکاپولی (Chakapuli)، چیکن تاباکا (Chicken tabaka)، چاشوشولی (Chashushuli)، تکلاپی (Tklapi)، شکمرولی (shkmeruli)، ماهی قزل آلا با رب انار و انواع دیگر خاچاتوری مانند ایمرولی (imeruli) اشاره کرد.
یکی از جذابیت های گردشگری و سفر به مناطق مختلف جهان، آشنایی با غذاها و دستپخت های محلی آن منطقه است. اشخاصی که تور تفلیس یا تور باتومی گرجستان را برای گذرندان تعطیلات انتخاب می کنند در حقیقت به جایی سفر میکنند که تنوع غذایی در آن زیاد است و انواع غذاهای ناآشنا با طعمهای جدید در دسترس آنها خواهد بود.